+32 (0)3 658 80 87 | info@oogartsenpraktijkschoten.be Afspraak maken

Maculadegeneratie

Leeftijdsgebonden maculaire degeneratie (LMD) is een leeftijdsgebonden aandoening die de macula (het centrale deel van het netvlies verantwoordelijk voor het centrale zicht) aantast. LMD is quasi steeds bilateraal. Het is de belangrijkste oorzaak van ernstig zichtsverlies bij mensen ouder dan 55 jaar.

Er bestaan 2 vormen van LMD: een droge en een natte vorm

De droge vorm is de meest voorkomende vorm (±85% van alle gevallen van LMD). Deze droge LMD kent meestal een tragere evolutie maar kan bij sommigen op lange termijn het centrale zicht ernstig beschadigen. Een droge LMD kan in sommige gevallen evolueren naar een natte vorm van LMD.

Bij natte LMD groeien abnormale bloedvaatjes onder het netvlies thv de macula. Deze bloedvaatjes kunnen aanleiding geven tot bloedingen, littekenvorming en permanente  schade aan het netvlies. Deze natte vorm is meestal snel evolutief en leidt doorgaans tot een ernstig verlies van het centrale zicht indien niet tijdig behandeld.
 

Risicofactoren

De 2 voornaamste risicofactoren om LMD te ontwikkelen zijn leeftijd (LMD komt pas voor vanaf 50-55 jaar) en een familiale voorgeschiedenis van LMD (erfelijke voorbeschiktheid). Indien het ene oog is aangetast door LMD is er 43% kans dat het andere oog ook zal worden aangetast binnen de 5 jaar.

Andere mogelijke risicofactoren zijn roken (verhoogt het risico op LMD x 4), zwaarlijvigheid, hoge bloeddruk, een voedingstekort aan bepaalde vitamines en mineralen,…

Symptomen

De eerste symptomen van LMD zijn meestal een verminderd leeszicht en een vervorming van rechte lijnen (metamorfopsie). Er kunnen ook donkere vlekken ontstaan in het midden van het gezichtsveld, een verbleking van de kleuren of een verminderde contrastgevoeligheid.

Een test die hiervoor thuis gebruikt kan worden is een amslerrooster: een rooster met horizontale en verticale rechte lijnen en een centraal fixatiepunt. Wanneer men op dit rooster zwarte vlekken ziet of een verbuiging van de lijnen, dan is een snelle controle van uw netvlies door een oogarts aangeraden.
 

Diagnose

De onderzoeken die van belang zijn voor de diagnose en opvolging van LMD zijn:

- Funduscopie : Met behulp van een speciale loepe wordt het netvlies onderzocht op de aanwezigheid van drusen, pigmentepitheeldegeneratie en andere maculaire veranderingen die wijzen op LMD.

- OCT (oculaire coherentie tomografie): Dit onderzoek geeft een sterk vergroot beeld van de macula in dwarsdoorsnede waarbij zeer kleine veranderingen thv de macula snel kunnen worden opgemerkt. Dit onderzoek is zeer belangrijk voor de diagnose en opvolging van LMD, zowel bij de droge als bij de natte vorm.

- Fluoresceïne angiografie : Indien er op OCT een vermoeden is van natte LMD, zal de patiënt naar het ziekenhuis verwezen worden voor dit onderzoek waarbij er een kleurstof intraveneus wordt ingespoten om de abnormale bloedvaatjes onder het netvlies aan te tonen en vervolgens een behandeling te kunnen opstarten.

Om een funduscopie, OCT of fluoresceïne angiografie optimaal uit te voeren, worden voorafgaandelijk oogdruppels ingedaan die de pupil groter maken. Dit gaat meestal gepaard met een verminderd zicht gedurende enkele uren. Patiënten die op controle komen voor diabetes worden dan ook aangeraden om niet zelf met de wagen te komen.

 

Behandeling

Voor de droge vorm van LMD is er tot op heden geen behandeling mogelijk. Wel wordt de patiënten aangeraden te zorgen voor een gezonde en evenwichtige voeding (met voldoende vitamine B,C en E, zink en omega-3 vetzuren), eventueel aangevuld met een voedingssupplement, speciaal ontwikkeld voor de ogen. Een rookstop wordt desgevallend sterk aangeraden.

Een regelmatige controle bij de oogarts is belangrijk om tijdig een eventuele overgang van een droge naar een natte vorm van LMD te ontdekken.

De voornaamste behandeling van natte LMD zijn intravitreale injecties met anti-VEGF (anti-vasculaire endotheliale groeifactor). Daarnaast zijn  er andere behandelingen mogelijk: lasertherapie van het netvlies, photodynamische therapie (lasertherapie in combinatie met de intraveneuze inspuiting van een lichtgevoelig medicament) maar die worden voor de behandeling van natte LMD steeds minder gebruikt.

De behandeling heeft tot doel de groei van de abnormale bloedvaten onder het netvlies af te remmen om zo het centrale zicht te stabiliseren of opnieuw te verbeteren. In sommige, eerder zeldzame, gevallen zal een operatie worden voorgesteld.

Intussen wordt verder onderzoek gedaan naar andere behandelingsmogelijkheden zoals andere  medicijnen om in te spuiten, stamceltransplantaties, genetische manipulatie, combinatiebehandelingen, enz.